2019BezoekAarschotseKerken

 

 

Velen zijn gefascineerd door de mooie Aarschotse kerkgebouwen met hun indrukwekkende architectuur. Ben je benieuwd welke kerkschatten er verborgen zitten achter de kerkdeuren? Ontdek de pracht en praal of net de sobere interieurs van de Aarschotse kerken tijdens de ‘Kerkententoonstelling’ deze zomer van 30 juni tot en met 15 augustus. Speciaal voor deze gelegenheid zetten de Aarschotse kerken 7 zondagnamiddagen van 14.00 u. tot 17.00 u. en op 15 augustus hun deuren open voor publiek en gaat er in iedere kerk een tentoonstelling door. De toegang is gratis. In iedere kerk vindt u meer info over het kerkgebouw. Deze wordt u aangeboden op een A4- tje als verzamelitem. U kan deze Aarschotse kerken met de fiets bezoeken. Op de dienst toerisme zullen gratis drie verschillende fietsroutes te verkrijgen zijn, telkens langs een 3-tal kerken. In het Stedelijk Museum Aarschot gaat er gelijktijdig een overzichtstentoonstelling door over de verschillende kerken. Op zaterdag 29 juni om 15.00 u. wordt het project voorgesteld in de Gasthuiskapel, CC Het Gasthuis, Gasthuisstraat 22 door Jonas Danckers, coördinator a.i. van de pastorale zone Sint-Rochus Aarschot. Gastspreker is Rik Torfs. De tentoonstelling wordt officieel geopend door burgemeester en schepen van cultuur Gwendolyn Rutten. Oproep Hebt u interesse om dit project te ondersteunen en mee te helpen de kerken open te stellen voor publiek? Voor onze kerken zoeken we nog vrijwilligers om de openstelling te realiseren. Laat ons weten welke zondag(en) voor u luk(t)(ken) via een van de parochiale verantwoordelijken, via mail museum@aarschot.be of telefoon 016.56.84.51. Of wil u meewerken aan de opbouw van de tentoonstellingen in de Aarschotse kerken en hebt u nog voorwerpen, gegevens, foto’s, schilderijen, enz. met betrekking tot een Aarschotse kerk? Geef ons een seintje voor 3 juni via mail museum@aarschot.be of telefoon 016.56.84.51. U kan uw voorwerpen binnenbrengen op zaterdag 22 juni van 14.00 u. tot 16.00 u. in de kerk waarop ze betrekking hebben. Als u of uw groepje muziek wil maken in onze kerken op één van de zondagnamiddagen kan dat ook. Geef dan ook gerust een seintje ! 

 KERKENTENTOOSTELLING WERD GEOPEND OP 30 JUNI

Toespraak door Jonas Danckers: Mevrouw de burgemeester, geachte schepenen, professor Torfs, dames, eerwaarde en gewone heren, U kent ze wel de verkeersborden ‘bebouwde kom’. Als u een dorp of wijk binnenrijdt, ziet u ze zwart op wit: enkele huizen met in het midden een kerkgebouw. Ieder zichzelf respecterend dorp of wijk heeft er één: een kerk. Centraal, maar bijna onopvallend; zo schopte dit gebouw het ook tot op een officieel verkeersbord. Stel, we nemen ze weg die kerken. Hoe zou het straatbeeld en onze samenleving er dan uitzien? Laat het even bij u binnenkomen: onze dorpen, steden en wijken, zonder kerken? Zonder kerktorens die naar boven wijzen, zonder haar architectuur die vragen, weerstand of rust oproept, zonder het hele ruimtelijke en sociale weefsel dat rond deze kerken ontstond… Kerken zijn niet alleen de plaatsen van lokale geloofsgemeenschappen, maar van iedereen. Het zijn niet zomaar gebouwen, niet zomaar stenen. Ze vertellen een verhaal, ze roepen emotie op, brengen rust en spreken tot de verbeelding. Ons religieus erfgoed verbeeldt hoe mensen eeuwenlang uitdrukking gaven via gebouwen en kunst aan hun zoektocht naar de zin van het leven en naar hoe in godsnaam gemeenschap te vormen. Ook hier in Aarschot. Van de ‘Grote kerk’ tot de kleinste kerken in onze dorpen. Een kerkgebouw rijkt vaak tot in de hoogte en biedt plaats aan velen: symbool voor twee voorname functies: ZINGEVING en GEMEENSCHAP VORMEN. De kerk als Domus dei : als "huis van God”. Plaats waar God expliciet present wordt gesteld. Of beter, waar mensen kunnen stilvallen en verbinding kunnen zoeken met wat ons overstijgt, met wat we niet kunnen vatten… Grote vragen over de zin van het leven of kleine besognes over alledaagse dingen. In het lokale kerkgebouw als ‘plaats van zingeving’ kan het, met welk Godsbeeld dan ook. In contact komen met je diepere ik, wat je echt wil, en je verbonden voelen met je medemensen en natuur, je fundamenteel aanvaard weten zoals je bent: die liefdevolle rustgevende kracht die wij gelovigen God noemen. In de kerk als ‘huis van God’ vinden we beeld en woord over hoe onze voorouders al worstelden met gelijkaardige vragen en problemen. De lange christelijke traditie, die zo verweven is met onze Westerse samenleving, krijgt er een lokale variant. De kerk als plaats van zingeving valt niet samen met het Instituut Kerk en dan soms weer even wel. Dat is dubbelzinnig, roept soms weerstand op, net zoals geloven zelf, maar doet nadenken en zet aan tot zoeken. De kerk als plaats dus waar onze gedachten mogen afdwalen, we rust mogen vinden. In tijden dat overal output gemeten wordt, een kostbaar goed. Vrijplaatsen, plekken waar niets moet. Hippe architecten denken vandaag ‘luwteplekken’ uit in de stad waar we in tijden van burnouts, even kunnen stilvallen. Misschien hebben we ze al met onze kerken? Niet alles rechtoe rechtaan, hier kan u in gedachten verdwalen en niemand merkt het. Iedereen is welkom, of je jezelf nu gelovig of niet gelovig noemt: ‘What’s in a name?’ De kerk als Domus ecclesiae : als "huis van een lokale gemeenschap”. Kerken vertellen het verhaal van gemeenschap vormen onder de toren. De afgelopen eeuw overduidelijk met het verhaal van parochiale verenigingen, van samenwerken, rouwen en vieren, van ontmoeten in en rond de kerk. De kerk van Wolfsdonk vertelt bijvoorbeeld het verhaal van een gemeenschap van kleine boeren die in de uithoek van Aarschot op de arme zandgronden bescherming zochten voor hun vee en die vonden bij Sint-Antonius Abt, de heilige met het varken. In 1842 bouwde deze gemeenschap een nieuwe kerk. De sterke verbondenheid rond heilige, lokale kerk en omgeving heeft naweeën tot op vandaag. Kerken staan meteen zo ook symbool voor het dorp of de wijk. Als een soort logo of uithangbord. Als u nog eens in Leuven komt, loop dan zeker eens naar het pleintje aan de Domus tussen de Muntstraat en de Eikstraat. Daar prijkt op een mooi mozaïek naast een grote boom ook de kerk van Rillaar. Niet dat de Stad Leuven per se een Aarschotse kerk in het straatbeeld wou. Nee, het mozaïek ‘Diep geworteld, breed vertakt’ vertelt het verhaal van 125 jaar coöperatie CERA. Het eerste filiaal van de Raiffeisenkas werd in 1892 in Rillaar opgericht. De kerk van Rillaar dus als symbool voor de coöperatieve gedachte, mensen die handen in elkaar slaan, zoals in een lokale gemeenschap... Onze kerken zijn dus MEERLAGIG aan BETEKENIS. Een betekenis die niet louter samenvalt met eredienst en vieringen, maar ook een sterkte sociale en culturele dimensie heeft. Kerken dragen zin: niet alleen in rituele liturgische handelingen, maar ook door de mijmeringen die er plaatsvonden en – vinden. Alsof de kerkmuren gebeden en verzoeken opnamen. Moeders voor hun kinderen, kinderen bij de uitvaart van hun ouders, vreugde bij een doopsel of huwelijk, samenhorigheid bij een feestmis. Het gebouw spreekt. Kerken zijn ook gewoon MOOI. Naast het Ware en het Goede, streven kerkgebouwen ook naar het Schone. Grootse architectuur die verwondering opwekt. Wie is niet onder de indruk van het kleurenspel van de glasramen in de Onze-Lieve-Vrouwekerk? Maar ook schoonheid in kleine pareltjes: het 16e -eeuws beeldje van Sint-Cornelius in Gelrode of de stukjes marmer in het hoofdaltaar van Langdorp: marmersoorten uit de hele wereld tot spolia stukjes van Romeinse bouwwerken toe. Rust, zingeving, het verhaal van de gemeenschappen en de schoonheid. Redenen waarom we in het buitenland op vakantie kerken bezoeken. Maar waarom niet in eigen streek? Initiatief Toen een drietal maand geleden Johan Noppen en het Stedelijk Museum ons als pastorale zone SintRochus Aarschot contacteerden met de vraag wat wij ervan vonden om de kerken deze zomer op zondagnamiddag open te stellen, zeiden we volmondig JA. Deze Kerkententoonstelling sluit aan bij wat we als parochies al deden, als nieuwe pastorale zone benadrukken en in de toekomst verder willen uitdragen. De kerkbesturen zetten al sterk in op de ontsluiting van hun religieus erfgoed. De kerken van OnzeLieve-Vrouw en Christus Koning zijn dagelijks geopend en op de Open kerken- en Open Monumentendagen zetten ook de kerken in de dorpen steeds de deuren open. Bij het afronden van de buitenrestauratie van de kerk van Wolfsdonk in 2012, werd een groot dorpsfeest opgezet met processie. Dit leidde tot de jaarlijkse Wolfsfeesten en nu om 5 jaar een grote processie met 300 deelnemers. De kerkbesturen van Langdorp en Wolfsdonk werkten enkele jaren geleden een pilootproject over plattelandskerkhoven uit. Het draaiboek dat hieruit voortvloeide, wordt nu door lokale besturen gebruikt om hun kerkhoven op te knappen, met een heel duidelijke aandacht voor de lokale verhalen. De infosessie op de begraafplaats van Rillaar op 4 juli is daar een uitloper van… In 2016 volgde een nieuw project om het religieus erfgoed van 26 kerken en begraafplaatsen in onze streek in de kijker te zetten. Resultaat: een heus boek en een fietstocht "Langs kerken, kerkhoven orgels tussen Leuven en Averbode”. Ondertussen is er ook een APP om in elke kerk info te verkrijgen. U kan die nog steeds downloaden voor de kerken van Gelrode, de OLV-kerk, Langdorp en Wolfsdonk. Het project "Verhalen verbinden platteland” ging op dit elan verder, deze keer met Europese middelen: oude verhalen, verzameld binnen de lokale gemeenschappen, vertellen aan het grote publiek: Workshops met de school, maar ook in de kerken: met fototentoonstellingen i.s.m. SADA en de Hertogelijke Aarschot Kring voor Heemkunde, vertellers in de kerk van Gijmel bij de Kerstmarkt, panelen bij de 50e verjaardag van de crash RAF-vliegtuig waarvan de piloten aan de kerk in Langdorp begraven liggen, net zoals ook een uitgebreidere tentoonstelling over het Jodentransport dat in Langdorp halt hield en waar we vorig jaar een monument voor oprichtten in de Opperstraat. Begin juni dan ging RELIGARE door, een kunsttentoonstelling die we met de Hagelandse Academie voor Beeldende Kunst opzetten in de vijf kerken van Langdorp en Testelt en de kapelletjes ertussen. 1500 leerlingen gingen er aan de slag met verhalen over ons religieus erfgoed en toverden verwondering op de gezichten van de vele bezoekers. In maart van dit jaar werd de nieuwe Pastorale Zone Sint-Rochus Aarschot boven de doopvont gehouden, een samenwerkingsverband tussen de 8 geloofsgemeenschappen. Met een ploeg van 6 leken en 3 priesters en een ruimere zoneraad willen we uitdrukkelijk bouwen aan de Kerk van de toekomst. Onze geloofsgemeenschappen kunnen elkaar aanvullen en ondersteunen en de zone zet ook nieuwe activiteiten op poten: laagdrempelig en bij de tijd, met voldoende aandacht voor wat mensen vandaag beroert en beweegt. Samen met de kerkfabrieken en vele lokale vrijwilligers hebben we dan ook volop mee de kaart getrokken van het openstellen van de kerken deze zomer. We vonden lokaal 7 x 9, dus 63 vrijwilligers voor het openhouden van de kerken en andere vrijwilligers die mee de tentoonstellingen uitwerkten… Dank voor al die vrijwillige inzet ! We zochten mee naar muzikanten, dansers en dichters om het bezoek aan onze kerken nog aangenamer te maken. Het programma mag er zijn. Dank aan Jo, Johan en alle medewerkers van het Stedelijk Museum om dit mee in goede banen te leiden. En uiteraard ook dank aan de Stad Aarschot om via de financiering de voorbije en hopelijk ook volgende jaren de kerken te blijven onderhouden. Toekomst Met deze Kerkententoonstelling – zomeropening, werpen we ook graag een blik op de toekomst. De kerkfabrieken en de pastorale zone zien het als hun taak om de volgende maanden en jaren verdere concrete stappen te zetten om de kerken permanenter open te stellen, ook tijdens de week. We bekijken nu volop hoe de veiligheid van de inboedel, met het vastmaken beelden en camera’s, kan verzekerd worden. Nu het kerkenbeleidsplan, de toekomstvisie op de kerken in onze stad, er is, zullen we zoveel mogelijk inzetten op nevenbestemmingen in onze kerken. Vanuit de Cultuurraad deden we al een oproep naar verenigingen om de kerken intenser te gebruiken. De herbestemming van de kerk van Ourodenberg en een doorgedreven nevenbestemming voor de kerken van Gijmel en Gelrode staan op het programma. Zoals ook in de rest van Vlaanderen zullen we de lokale gemeenschappen sterk betrekken bij dit proces. Het zijn hun kerken. Er zullen dan ook participatiesessie georganiseerd worden: aldus niet in een achterafkamertje beslissingen over de toekomst van onze kerken nemen, maar in breed overleg. De uitdagingen zijn groot, maar er is potentieel te over. Voor de kerk van Ourodenberg zal de nieuwe kerkfabriek Onze-Lieve-Vrouw Aarschot samen met de vzw Vereniging Parochiale Werken, vzw AVO "Alle Verenigingen Ourodenberg” en de Stad Aarschot de handen in elkaar moeten slaan voor een verruimd gebruik. Zowel voor de pastoraal van onze pastorale zone, voor verenigingen, een sociale invulling, en bezoekers van de begraafplaats en mensen uit de nieuwe wijk die even willen stilvallen, moet de kerk van Ourodenberg een baken blijven. Wat betreft de kerk van Gijmel: hier dient een nevenbestemming te worden uitgewerkt. Naast de lokale geloofsgemeenschap, die samen met de zone Sint-Rochus hier nog sterker zal inzetten op Maria, kan de ruimte nog een grote meerwaarde hebben voor de ganse Gijmelse gemeenschap. De nevenbestemming van de kerk van Gelrode krijgt op de zondag van Gelrode kermis, op 4 augustus, al een verdere aanzet met een uniek concertje net voor de Quiz. Kerken hebben dus meerlagige betekenis: rust, zingeving, sociaal, cultureel én gemeenschapsvormend. Ze dragen zin, vertellen het verhaal van gemeenschappen, met haar kleine kantjes, met haar zoeken van hoe samen te leven en er zin aan te geven. We hebben er zin in om het verhaal van deze kerken verder te schrijven. We wensen u een mooi bezoek deze zomer. Geniet ervan!