2018 Jodentransport herdenking
Er was heel wat belangstelling bij de onthulling van het
herdenkingsmoment van het 21ste Jodentransport dat op 31 juli 1943
vanuit de Dossinkazerne te Mechelen via Langdorp naar Auschwitz vertrok. De
Dossinkazerne was ingericht als verzamel- en doorgangskamp voor de deportaties
van de Joden naar de uitroeiingskampen. In totaal werden er 28 konvooien vanuit
België ingelegd waarbij in totaal 26.199 mensen gedeporteerd werden (25847
Joden, 352 Roma). Het 21ste konvooi vervoerde 1553 mensen in
beestenwagons, zonder vensteropeningen. Het ging om 778 mannen en 775 vrouwen.
Onder hen waren er 174 kinderen en zuigelingen. Op de hoogte van spooroverweg
aan de Opperstraat begon de trein te vertragen. Acht mensen zagen de kans om
uit de trein te springen en te ontsnappen. Vier van hen werden ter plaatse
doodgeschoten, de andere vier wisten te ontkomen. De meesten van de anderen
werden bij hun aankomst in Auschwitz onmiddellijk vergast. Slechts 44 van dit
konvooi overleefden de verschrikking van de sjoa.
Op de gedenksteen staan de namen van de acht die van de trein
sprongen. Chaya Bina Benkiel(naaister), Josek Majer Benkiel(kleermaker), David Kanner(chauffeur), Juma Wolf Szmulewicz(kleermaker) werden onmiddellijk met geweerschoten afgemaakt. Ze kregen een
graf naast de Sint-Pieterskerk in Langdorp. Onder hen staan de namen van de
vier ontsnapten: Israël Beck(zakenman), Johanna Oppenheimer(huisvrouw), Majer Zelechower(bediende) en Salo Ziegmann(kleermaker). Boven hun namen staat een
tekst uit het boek Deuteronomium: ‘Denk
aan de tijden van weleer. Verdiep u in het verleden, generatie na generatie.
Vraag uw vader ernaar, hij zal het vertellen. Vraag uw oudsten en zij zullen
verhalen’ (32, 7). Rechts boven lezen we een tekst van één van de 44
overlevenden van het 21ste konvooi: ‘Door de gruwel heen zou vandaag en morgen in een nooit eindigende strijd de waardigheid van
ieder mens moeten doorbreken’ (Isaac Jankel Rozenberg, gestorven in Brussel
in 1999 op 77-jarige leeftijd). Op de gedenkplaat wordt ook het 22stekonvooi A en B vermeld dat op 20 september 1943 eveneens via Langdorp 1425
mensen naar Auschwitz vervoerde, waaronder 211 kinderen. Ook van dit 22stekonvooi overleefden er slechts 51. Het gaat om een gebeuren dat zich 75 jaar
geleden afspeelde in onze contreien. De gedenkplaat wil benadrukken dat wij
nooit mogen vergeten wat hier zich heeft afgespeeld en voor duizenden mensen
een gruwel is geweest. Jonas Danckers (organisator verhalen verbinden
platteland), Paul de Keulenaer (Beheerder Auschwitzstichting) , Michel Laub
(secretaris-generaal van Het Israëlitisch Consistorie van België) en schepen
Steven Omblets hebben in hun toespraak helder belicht waartoe totalitaire
regimes kunnen leiden. Het herdenkingsmonument werd aangebracht op
ijzerzandsteen geschonken door de abdij van Averbode en zal voor ieder die er
langs komt, doen terugdenken aan wat hier ooit is geschied. Aan de andere kant
van de spoorweg volgde een receptie, aangeboden door AGB Het Gasthuis. In de
Sint-Pieterskerk was er deze dag ook een leerrijke tentoonstelling over dit
thema opgesteld.